Stel dat u als stierkalf was geboren, en u kreeg de volgende keus voorgelegd: “Wat wil je? Opgroeien als vleeskalf in Nederland of opgroeien in een weiland in Spanje en je leven eindigen in gevecht met een toreador?” Het kan natuurlijk aan mijn testosteronniveau liggen, maar ik zou kiezen voor dat laatste, hoe gruwelijk pijnlijk en langzaam de dood in de arena ook zou zijn. Vrij rondlopen in de wei, goed voer krijgen, sterk worden, woest mogen blijven, wellicht nog een keer wat sperma doneren en als afsluiting ten overstaan van een groot publiek de kans om een toreador op de hoorns te nemen. Zet dat eens af tegen een leven als vleeskalf. In zes maanden vetgemest en als nummer afgevoerd naar het slachthuis. Waarom strijden weldenkende mensen tegen stierenvechten? Hopelijk niet omdat de Spaanse stieren er erger aan toe zijn dan de kalveren die mijn tartaartje leveren. Dat zijn ze namelijk niet. Vleeskalveren leiden een korter en zinlozer bestaan dan de stieren die door de straten van Pamplona rennen. Waarom vinden mensen stierenvechten walgelijk, maar hebben ze nauwelijks problemen met de intensieve veehouderij, en al helemaal niet met hun stukje kipfilet, of broodje rosbief? De afkeer van stierenvechten heeft niets met dierenleed te maken. Dierenleed interesseert de meesten van ons geen jota. Uiteraard vinden we een zeehondje dat wordt doodgeknuppeld zielig, en een stier met pennen in zijn rug afschuwelijk en een walvis die geharpoeneerd een boot wordt binnengetrokken stotend, maar die afkeer heeft niets met dierenleed te maken. Wij zijn bang voor onze eigen wreedheden, niet voor het leed van dieren. Stierenvechten willen we niet zien omdat het ons confronteert met een verschrikkelijke waarheid: we doden dieren om ze op te eten, en dieren eten vraagt om vetmesten, om slachten, om bloed, kortom om wreedheden. Chimpansees eten vlees. Zo nu en dan drijft een groep chimpansees een jonge baviaan in het nauw. Degene die het onfortuinlijke, krijsende jong te pakken krijgt begint direct aan het feestmaal. Hij zet zijn enorme hoektanden in het schedeltje en geniet van de nog lauwwarme hersenen. Wreed? Ja zeker, ik zou niet met het jong van plek willen ruilen. Zou ik aan de andere kant als chimpansee een opwindende jachtpartij en een lekkere hap bavianenhersens versmaden? Chimpansees houden net zo veel van vlees als wij. En zijn daarom net zo wreed als wij. Het verschil is dat wij onze wreedheden niet willen waarnemen. Wij verbannen onze wreedheden tot achter de horizon, zodat we wreed kunnen zijn zonder het onder ogen te zien. We beschouwen onszelf als geciviliseerde, gepacificeerde, intelligente, liefhebbende mensapen. En we doen er alles aan om dat beeld in stand te houden. Wreed zijn de anderen, wij niet. Wij zitten immers gezellig met het hele gezin om kwart voor zes aan het avondeten en bespreken de vreselijke gemene Spaanse mannen die van stierenvechten houden. Ondertussen kleeft er bloed van kinderen aan onze jeans, verwerken arbeiders voor een hongerloon de kankerverwekkende onderdelen van onze oude apparaten, verbouwen boeren uit de derde wereld vaak onder erbarmelijke omstandigheden onze bananen, cacao en koffie, en voorziet de bio-industrie ons van alle gewenste vleeswaren en eieren, allemaal zonder dat we één druppel bloed of andere ellende hoeven te zien. Je zal maar een buurman hebben die een geit op zijn balkon slacht! Door ons ideaalbeeld op onze omgeving te projecteren verworden discussies rond dierenleed tot salondiscussies over wat wij chique vinden en wat niet. We willen vooral geen beesten zijn. Maar een rijkelijke maaltijd aan een keurig gedekte tafel in een drie sterren restaurant, omrand met een voortreffelijke wijn die volgens de etiquette is geproefd, maakt ons niet minder wreed dan een chimpansee die zijn tanden zet in een vers gevangen bavianenjong. Het maakt ons ook niet meer geciviliseerd dan een stierenvechter die ten minste nog het lef heeft zijn eigen lijf en leven op het spel te zetten.
Niet de voorspelbare uitkomst, noch de pijn of het bloed maakt de aanblik van een stierengevecht ondraaglijk, maar de wetenschap dat het schouwspel laat zien wat we zijn.