(Op maandagavond 12 oktober las ik deze column voor bij Radio Glasnost. Diezelfde avond stond in het NRC Handelsblad een column van Frits Abrahams met vergelijkbare inhoud.)
De Griekse filosoof Epicurus, 300 voor Christus, grootvader van het hedonisme, uitvinder van het genoegzaam ontspannen leven, zou hebben vastgesteld dat we in een verrukkelijke tijd leven, misschien wel de lekkerste tijd uit de geschiedenis. Epicurus zou ons hebben aangemoedigd om de lockdown te omarmen. “Doe een mondkapje op. Ga naar de supermarkt,” zou hij hebben gezegd, “Koop kaas, brood en wijn. En vier thuis een feestje met je lievelingsnaasten waarmee je ondoordringbare een bubbel vormt.”
Nooit eerder werden we aangemoedigd om zo weinig te hoeven. We hoeven niet meer naar het werk, niet in dampende treinen te forenzen. We hoeven geen verre reizen meer te maken, niet te netwerken. We hoeven niet naar het theater, de film of grote feesten. We hoeven niet uit eten, naar musea, op stedentrips of naar een eiland. Liever niets van dat alles zelfs.
Gewoon rustig thuis. Voordeur stevig op slot en alleen opendoen voor bezorgers. Een hoge muur om je tuin. Een snufje werk of opleiding. Een scheutje seks. Een eetlepel lekker voedsel. Kletsen en lezen toevoegen naar smaak. Afblussen met slaap en luieren. En je hebt een topgerecht uit de keuken van Epicurus. De kroon op zijn filosofische werk.
Hij zou dan ook vreemd hebben opgekeken van de enorme hoeveelheid ontevreden Nederlanders. En, voor alle duidelijkheid, ontevreden Nederlanders zijn niet de slachtoffers van het coronavirus. Slachtoffers zijn niet ontevreden, maar werkloos, eenzaam of doodziek.
Ontevreden Nederlanders zijn de gezonde, werkende of studerende Nederlanders die per se willen feesten, samen zingen, naar drukke theaters of evenementen gaan, gedachteloos willen winkelen, halfbekenden willen knuffelen, handen schudden en hoestend bij een klassiek concert willen zitten. Ontevreden Nederlanders zijn de volwassen kinderen die glunderend posten dat de Rutte en De Jong het niet goed doen, die vol trots geen mondkapje dragen, die tegen de maatregelen protesteren, op vakantie gaan naar knalrode gebieden en janken dat een lockdown het einde van het menselijk leven is, en dat ze zich er lekker niet aan houden. In het ergste geval zetten ze er dan ook nog bij dat ze beslist niet dom zijn, maar gewoon hebben nagedacht en hun eigen conclusie hebben getrokken.
Ontevreden Nederlanders schrijven dat het coronabeleid een regelrechte ramp is, vooral voor jongeren.
Dat is het niet.
De coronacrisis is hoogstens een korte onderbreking van het meest welvarende leven dat ooit in de geschiedenis mogelijk is geweest.
Dus stop met zeiken. Stop nou eens met zeiken.
In Nederland betalen we met z’n allen een enorme hoeveelheid belasting om een democratisch aangestuurd bestuursapparaat op te tuigen zodat we zelf de vervelende klussen niet hoeven uit te voeren. Van dat belastinggeld worden het RIVM en universitaire wetenschappers betaald, kritische Kamerleden, en het grootste gedeelte van de gezondheidszorg. Dat hebben we op deze manier geregeld zodat jij die werkzaamheden niet hoeft op te knappen, en rustig achterover op de bank kunt liggen gamen, Netflixen of Omroep Max kijken.
Het zou een wonder zijn als de van ons belastinggeld betaalde mensen uitsluitend goede beslissingen nemen. Maar één ding weet ik zeker, heel zeker, de beslissingen die ze nemen zijn beter dan de beslissingen die jij of ik kunnen nemen. Simpelweg omdat we er de ballen verstand van hebben, omdat dit de eerste keer in ons leven is dat we nadenken over virussen, besmetting en epidemieën.
“En,” zou Epicures zeggen, “je hoeft er ook geen verstand van te hebben! Je moet er niet eens verstand van willen hebben! Want we betalen belasting om er geen verstand van te hoeven hebben. Dus mocht je een mening voelen opkomen, doe dan je snel je voordeur op slot en neem een wijntje of ga liggen masturberen, of beide.”
Als er iets is dat een genotvolle rust kan verstoren, dan zijn het wel de halfbakken meninkjes, die zonder gêne worden geuit op televisie en sociale media, in krantencolumns en standpunt.nl. Wie heeft toch ooit bedacht dat de mening van iedereen er in principe toe kan doen? Welke redacteur kwam op het idee om de halve krant vol te laten schrijven door columnisten? Welke regisseur geeft zijn journalisten nou de opdracht om de mening te vragen van willekeurige mensen op straat over lastige politieke beslissingen waarbij een onmogelijke balans moet worden gezocht tussen volksgezondheid, economie en sociale cohesie? Denkt iemand nu werkelijk dat de meninkjes van Fatima en Henk, Mo en Ingrid, Rosa of Arjen ook maar iets toevoegen aan gedegen besluitvorming?
Meninkjes ondermijnen het goede leven. Meninkjes geven jongeren het gevoel dat ze keihard moeten werken om carrière te maken, en dat hun leven verloren gaat als ze twee jaar niet kunnen feesten. Meninkjes geven volwassenen het gevoel dat ze heftig lijden omdat het leven dat ze gedachteloos hebben geleefd kortstondig tot stilstand komt, omdat hun koortje, vakantietje en clubje even niet mag. Meninkjes maken een tijdelijk ongemak tot een levensbedreigende situatie waartegen geprotesteerd moet worden. Meninkjes maken van een mondkapje een boerka, en van anderhalve meter een verbod op seks voor het huwelijk.
Er zijn mensen die hard, keihard worden geraakt door de coronapandemie. Van sommigen staat de gezondheid, het financiële bestaan of geestelijk leven op het spel. Van jou niet.
Dus stop met zeiken. Alsjeblieft, stop met zeiken.
Voeg je naar de maatregelen die uit de discussies tussen legers deskundigen komen bovendrijven. Bezoek iemand die geen sociale hangmat heeft. En mocht je zo nodig een meninkje willen hebben, zeik dan op het Nederlands elftal of op Frank de Boer.
En daarna weer terugzakken in je genotszalige bubbel, om te genieten van een leven waarin zo weinig hoeft dat je bijna zou vergeten hoe moe je was toen je nog aan alles mee moest doen.
Epicurus zou trots op je zijn.
Prachtige steekhoudende column (mijn meninkje).